De belangrijkste klachten zijn vermoeidheid, concentratie en geheugenproblemen, kortademigheid en toename van klachten na inspanning [PEM]. Daarnaast zijn er veel andere klachten als hoofd- en spierpijn, overgevoeligheid, slaapproblemen, reukverlies, hartkloppingen, duizeligheid, angst- en stemmingsklachten. Er is ook wel sprake van een verminderde longfunctie en afwijkingen in de longen. De klachten kunnen invloed hebben op het functioneren in het dagelijks leven en de kwaliteit van leven. De ernst en het aantal klachten kan grillig zijn en ook afnemen in de loop van de tijd.
Hier kun je de PEMcheck, die samen met Rob Wüst is gemaakt. Dat is een zelftest en dus geen diagnose In dit artikel concludeer lees je zijn belangwekkend onderzoek naar PEM, de terugslag na inspanning die Post Covid patiënten ervaren. C-Support heeft daarnaast een factsheet gemaakt .
De gezaghebbende WHO benoemt in haar richtlijn de kenmerkende toename van klachten na inspanning [Post-Exertionele Malaise ofwel PEM] en adviseert hiervoor géén bewegingstherapie te geven. Zij adviseren educatie en begeleiding op geleide van klachten, ofwel Pacing. Dat wordt ook zo beschreven in de leidraad voor bedrijfsartsen en in dit artikel van wetenschapper Rob Wüst [VU Amsterdam].
Veel mensen met Post Covid hebben ook POTS. Dat is de meest voorkomende vorm van orthostatische intolerantie dat in feite een overkoepelende naam is en waarbij het ook kan zijn dat er plotselinge bloeddrukdaling is bij het overeind komen. In onze kliniek stellen we de diagnose met de NASA Lean test: daarbij meten we hartslag en bloeddruk bij het gaan staan. Wil je meer weten wat POTS is, wat er precies gebeurd, wat symptomen kunnen zijn en wat je beter wel of niet kunt doen? Kijk dan naar deze erg duidelijke infographic van C-Support!
Belangrijkste feiten uit long covid onderzoek
- In Nederland zouden er naar schatting 440.000 mensen aan Post Covid [PCS] lijden;
- bij maar liefst 90.000 daarvan zien we een ernstig, op ME/cvs lijkend beeld;
- Het gemiddelde energieniveau was rond de 50%;
- 78% is vrouw; 22% man; 9% was voorafgaand aan de eerste besmetting gevaccineerd.
- Ga niet naar kwakzalvers die genezing beloven, maar ga je voorlopig eerst richten op het leren omgaan met klachten.
Er is dagelijks nieuws over wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot Post Covid [PCS]. Dat volgen we natuurlijk op de voet. We beoordelen de informatie en kijken wat we er mee kunnen. Moeten we het al delen en/of kunnen we er daadwerkelijk iets mee in de kliniek? Maar dat is helaas zelden zo, meestal omdat het onderzoek nog maar een puzzelstukje in een heel grote puzzel van vervolgonderzoek is die pas na vele jaren wordt gelegd.
Kerncijfers: incidentie | prevalentie
Nederland weten we niet precies hoeveel Post Covid patiënten er zijn en wat de dagelijkse gevolgen zijn voor de mensen die het betreft. Er zouden naar schatting 440.000 mensen aan Post Covid lijden en bij maar liefst 90.000 tot zelfs 100.000 met een ernstig, op ME/cvs lijkend beeld. Die hebben vaak toename van klachten na inspanning [PEM] en kunnen vaak niet meer [volledig] werken.
Wél zijn er ‘adembenemende cijfers’ die laten zien dat ruim 2,2 miljoen Britten te kampen hebben (gehad) met Post Covid. Dit is 3,4% van de bevolking. Als je deze percentages zou omrekenen naar de Nederlandse verhoudingen dan zou je het hebben over een groep mensen van zo’n 600.000.
Volgens een groot onderzoek in de VS kunnen tussen 2 en 4 miljoen mensen niet meer werken door Post Covid. Weer omgerekend naar Nederlandse verhoudingen: dan zou je het hebben over zo’n 120.000 tot 140.000 mensen.